Stadium raka prostaty

Gdy rak prostaty zostanie odkryty, oznacza się i opisuje jego rozwój w stadiach. Oznaczenie dotyczy agresywności guza, to znaczy tempa jego rozrostu i prawdopodobieństwa wystąpienia przerzutów. Stadia szacują rozmiar i lokalizację raka (włącznie z określeniem stopnia rozprzestrzenienia). Oznaczenie i określenie stadiów pomoże w doborze odpowiedniego leczenia.

Stopień oznacza jak bardzo komórki rakowe różnią się od komórek normalnych, gdy są one oglądane pod mikroskopem. Często używana nazwa dla tej skali to skala

Gleason’a, stopnie 1- 5.

Rak prostaty bardzo często jest zróżnicowany, tzn. posiada on obszary o różnych stopniach, dlatego też wyznacza się stopnie dwóch obszarów dominujących, a następnie dodaje się je w celu uzyskania wyniku Gleasona od 2- 10. Niski stopień w skali Gleasona oznacza wolno rozwijającego się raka. Im wyższy stopień tym rak jest bardziej agresywny.

Stadia są określaniem rozmiaru i umiejscowienia raka prostaty (tzn. Jak daleko posunięte są przerzuty). Określenie stadium jest niezbędne dla pacjenta i lekarza, który na tej podstawie może określić strategię przyszłego leczenia.
Obecnie używa się dwóch systemów oceny stadium w jakim znajduje się rak prostaty. Metoda tradycyjna klasyfikuje chorobę według 4 kategorii klinicznych od A – D. Drugi system nosi nazwę TNM, oznacza to przerzuty guza na węzły (Tumor- Nodes-Metastases).
Stadia według metody A-D
Stadium A to wczesny rak. Guz umiejscowiony jest w gruczole prostaty i nie jest on wyczuwalny podczas badania przez odbyt.
Stadium B, guz znajduje się w obrębie prostaty i jest wyczuwalny podczas badania przez odbyt.
Stadium C, rak prostaty jest bardziej zaawansowany, guz rozprzestrzenił się poza obręb prostaty, na sąsiednie tkanki, ale nie na organy. To stadium jest zazwyczaj wykrywane przez badanie przez odbyt.
Stadium D, rak rozprzestrzenił się do sąsiednich organów, a także nieco dalej, do kości i węzłów chłonnych.

Stadia według metody TNM
Metoda oznaczania TNM bierze pod uwagę wielkość guza (T) i to, czy rozprzestrzenił się on na węzły chłonne (N) oraz przerzuty (M) na odleglejsze partie ciała. Guz jest oceniany według skali 1 do 4. Guzy oznaczone jako T1 ograniczają swój zasięg do gruczołu prostaty, ale są tak małe, że nie mogą być wyczuwalne podczas badania przez odbyt, czy też za pomocą ultradźwięków. Guz sklasyfikowany jako T2 ogranicza się zasięgiem do prostaty, ale jest na tyle duży, że można go wykryć podczas badania przez odbyt. Guzy oznaczone jako T3 i T4 rozprzestrzeniły się poza obręb prostaty, na sąsiednie tkanki. Zajęcie węzłów chłonnych oznaczane jest w skali 0 – 3. N0 oznacza, że rak nie rozprzestrzenił się jeszcze na węzły chłonne. Liczba i rozmiar węzłów chłonnych oznaczane są odpowiednio N1, N2, N3.
Przerzuty określa się w skali 0-1. M0 oznacza, że nie nastąpiły żadne przerzuty, M1 oznacza rozległe przerzuty.